بررسی و ارزیابی کاربری اراضی بافت فرسوده شهری (نمونه موردی؛ محله ستارخان شهر خرم‌آباد)

نویسندگان

  • سمیه باوفا کارشناسی ارشد
  • علی موحد دانشیار
چکیده مقاله:

دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی– اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار وسیع و غنی‌تر شده است. بدیهی است استفاده از زمین و فضا به عنوان یک منبع عمومی، حیاتی و ثروت همگانی، بخصوص در شهرهایی که با مشکل زمین مواجه هستند باید تحت برنامه‌ریزی اصولی انجام پذیرد. در سال‌های اخیر رشد بی‌رویه و شتابان شهرها، مشکلات شهری بسیاری ایجاد نموده است. یکی از این مشکلات قابل توجه در شهرها وجود بافت‌های فرسوده می‌باشد که خود منشأ بسیاری از مشکلات شهری از جمله مسائل اقتصادی- اجتماعی، کالبدی- فیزیکی، زیست محیطی و امنیتی می‌باشد که همه‌ی این‌ها زمینه ناپایداری را در شهرها فراهم کرده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی و تحلیل کاربری اراضی یکی از محلات فرسوده و تقریباً قدیمی شهر خرم‌آباد به نام ستارخان با استفاده از روش مطالعه تحلیلی و توصیفی و با نوع پژوهش کاربردی- توسعه‌ای انجام گرفته است. شهر خرم آباد به لحاظ مقر خاص جغرافیایی‌اش که به صورت تقریباً دره‌ای و به شکل کاسه ای در میان کوهها احاطه شده با مشکل محدودیت توسعه فیزیکی شهر و همچنین کمبود زمین مواجه می‌باشد، علاوه بر این معضل یکی دیگر از مشکلاتی که شهر با آن مواجه است وجود بیش از 258 هتکار زمین در قالب 28 محله فرسوده است؛ که با در نظر گرفتن موارد فوق، شهر خرم‌آباد بررسی علمی و برنامه ریزی دقیق و مناسبی جهت کاربری اراضی‌اش می طلبد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، کاربری اراضی محدوده مورد مطالعه از استانداردهای کاربری‌های شهری فاصله داشته و جوابگوی نیاز ساکنان در شرایط فعلی نمی‌باشد و اینکه نابسامانی در کاربری زمین این محدوده با توجه به فرسوده بودن آن موجب عدم آسایش شهروندان شده است. این محله از نظر ترکیب و توزیع کاربری‌ها دستخوش عدم تعادل و ناهماهنگی می‌باشد. نتایج حاصل از ارزیابی کیفی با استفاده از ماتریس سازگاری نشان می‌دهد که برخی کاربریها مثل: مسکونی، مذهبی، مهد کودک و کودکستان، تجاری محله‌ای و روزانه؛ سازگاریشان با کاربری‌های دیگر بیشتر است. در ماتریس مطلوبیت می‌بینیم واحدهای مسکونی تک خانواری و مسیرهای پیاده و دوچرخه نسبت به محل استقرارشان مطلوبیت بالایی را نشان می‌دهند. در ماتریس ظرفیت؛ مهد کودک و کودکستان از آنجایی که در سطح واحد همسایگی به ارائه خدمات می‌پردازند نسبت به محله بی‌تفاوت هستند، دبیرستان در محدوده‌ی ناحیه خدمات دهی می‌کند و نسبت به محله و واحد همسایگی نامتناسب است و مسجد که از قدیم الایام یکی از عناصر اصلی محله بوده نسبت به آن کاملاً متناسب است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی و ارزیابی کاربری اراضی بافت فرسوده شهری (نمونه موردی؛ محله ستارخان شهر خرم آباد)

دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی– اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار وسیع و غنی تر شده است. بدیهی است استفاده از زمین و فضا به عنوان یک منبع عمومی، حیاتی و ثروت همگانی، بخصوص در شهرهایی که با مشکل زم...

متن کامل

بازآفرینی بافت فرسوده شهری با تاکید براقتصاد خلاق(نمونه موردی: محله بازار شهر دزفول)

هدف کلی از پژوهش حاضر، توسعه اقتصادی است که با ایجاد در نظام مدیریت شهری در کنار دسترسی به خدمات، امکانات و بهره‌برداری از قابلیت‌های اجتماعی ساکنان محله‌ مقدور می‌گردد. این تحقیق با سنجش مؤلفه‌های محرک اقتصادی خلاق، به‌اندازه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی پرداخته است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌ها با برداشت‌های میدانی و توزیع 176 پرسشنامه در میان کسبه محله بازار و ساکنین که ...

متن کامل

تحلیل کاربری اراضی بافت فرسوده (مطالعه موردی: محله ۱-۷ شهر مراغه)

برنامه ریزی کاربری اراضی هسته اصلی نظام برنامه ریزی شهری است و هدف از آن پیشنهاد توزیع و ترکیب مناسب کاربریها و فعالیّت های شهری است. نیل به این هدف نیازمند درک چگونگی تخصیص فضا میان کاربریها و نحوۀ آرایش فضایی آنها در وضع موجود است که با روشهای تحلیل کمی و کیفی کاربریها میسر می شود. محله 1-7? شهر مراغه یکی از محلات فرسوده شهری است که کاربری اراضی در سطح محلّه از نظر شاخص های کمی و کیفی (سرانه ها...

متن کامل

ساماندهی بافت فرسوده شهری ( نمونه موردی: شهر شیراز)

گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل گیری بافت‌های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابجایی ساکنان و کاربریهای شهری به نواحی جدید گردیده است. در نتیجه این جابجایی، به تدریج بافت‌های قدیمی شهرها کارکرد و حیات اجتماعی- اقتصادی خود را از دست داده‌اند و این بافت‌ها با از دست دادن حیات شهری خود، به سمت رکود و فرسودگی گرایش پیدا کرده‌اند. منطقه 8 شهرداری شی...

متن کامل

بافت فرسوده؛ فرصت یا تهدید مدیریت شهری (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر نهاوند)

بهسازی و نوسازی در بافت‌های فرسوده شهری از جمله چالش‌های مهم فراروی مدیریت شهری در کشورهای درحال‌توسعه می‌باشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت­ها به‌منظور برنامه‌ریزی و مدیریت و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده شهر نهاوند با مساحت حدود 166 هکتار و متشکل از هفده محله از جمله این بافت‌ها می‌باشد. محدوده مورد نظر، علی‌رغم وجود قابلیت‌هایی در زمینه‌ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 8

صفحات  108- 129

تاریخ انتشار 2010-10-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023